Aandeel waarderen #1: Benjamin Graham

Geschreven door: Ruud 7 minuten leestijd

Dit is het eerste deel uit een serie waarin we op verschillende manieren aandelen gaan waarderen. Als je een aandeel wilt gaan kopen, is het namelijk verstandig eerste te berekenen wat het aandeel echt waard is. Op deze manier zorg je ervoor dat je niet teveel betaald. Er zijn vele manieren om aandelen te waarderen. In dit artikel gaan we de twee methodes van Benjamin Graham bekijken en uitleggen.

Kijk jij liever een video dan dat je leest? Dit artikel wordt ook behandeld in de video onderaan deze pagina!

Wie is Benjamin Graham?

Benjamin Graham is een begrip binnen de beleggingswereld. Hij staat bekend om zijn ‘value investing’. Hiermee wordt bedoeld dat hij kijkt naar de echte waarde van bedrijven en vooral investeert voor de lange termijn. Hij wil dus niet speculeren of gaat niet voor (kleine) winsten op de korte termijn. Benjamin Graham en zijn methodes zijn vooral bekend geworden door de verschillende boeken die hij geschreven heeft. Zijn bekendste boek is ‘the Intelligent Investor’ uit 1974 en wordt nog steeds gezien als een soort bijbel als het gaat om beleggen. Benjamin Graham wordt dan ook niet voor niets ‘the father of value investing’ genoemd. Meer informatie over Benjamin Graham vindt je op Wikipedia.

Een van de mensen die al vroeg inzag dat Benjamin Graham enorm veel kennis had was Warren Buffett. Warren Buffett zorgde er uiteindelijk voor dat hij stagiaire werd bij Benjamin Graham en hierdoor heeft hij veel geleerd. Warren Buffett heeft deze kennis ingezet om zijn vermogen op te bouwen, dat nu (begin 2019) wordt geschat op 85.3 miljard dollar door Forbes.

De waarderingen volgens Benjamin Graham

Er zijn twee bekende methodes om aandelen te waarderen van Benjamin Graham. Ten eerste is er de Benjamin Graham Formula, gevolgd door het Benjamin Graham Number. Beide methodes zijn gemaakt om snel een berekening te kunnen maken over wat een aandeel waard is. Zeker de Benjamin Graham Number is op de achterkant van een bierviltje te berekenen.

Voor het berekenen van verschillende waarderingsmethodes maak ik gebruik van Google Spreadsheets, maar je kunt ook gebruik maken van Microsoft Excel. Op deze manier hoef ik niet telkens alles handmatig uit te rekenen maar kan ik het automatiseren. Zeker door gebruik te maken van de plugins van Google Finance en Finbox.io. Deze plugins zorgen ervoor dat je gegevens uit de jaarrekeningen en analyses van bedrijven en aandelen automatisch kunt verwerken in je spreadsheet.

Benjamin Graham Formula

De eerste methode van die we gaan bekijken en berekenen is de Benjamin Graham Formula. Hieronder vindt je de formule uit 1974. Deze is iets aangepast door Graham in 1974 omdat de marktomstandigheden zijn verandert.

Benjamin Graham Formula (1974) | Wikipedia

Benjamin Graham Formula (1974) | Wikipedia

Een korte toelichting is hierbij van toepassing:

  • V = de waarde van het aandeel voor de komende 7-10 jaar
  • EPS = winst per aandeel van het afgelopen boekjaar
  • 8.5 = standaard ‘P/E ratio’ voor een bedrijf zonder groei (P/E ratio = prijs/winst verhouding)
  • g = verwachte groei voor de komende 7-10 jaar
  • 4.4 = het gemiddelde rendement op AAA obligaties in 1962 (basis voor rendement met zeer weinig risico)
  • Y = huidige rendement op AAA obligaties

Benjamin Graham richtte zich met deze methodes dus vooral op de winst per aandeel en de verwachte groei van het bedrijf. Hij verwerkte het rendement op AAA obligaties omdat je hiermee namelijk een gegarandeerd rendement ontvangt met zeer weinig risico. Je wilt natuurlijk er voor zorgen dat je investering meer rendement oplevert dan de obligaties omdat je meer risico neemt.

De methode ziet er als volgt uit in Google Spreadsheet voor het aandeel Coca-Cola (#KO) met behulp van de plugins van Google Finance en Finbox.io

Waardering van Coca-Cola volgens de Benjamin Graham Formula | Donderdag 31 januari 2019

Waardering van Coca-Cola volgens de Benjamin Graham Formula | Donderdag 31 januari 2019

Volgens deze snelle berekening is het aandeel dus $ 39,79 waard volgens de formule van Benjamin Graham. Aangezien het aandeel op het moment van schrijven een koers heeft van $ 48,37 is de veiligheidsmarge dus -17,74% omdat het aandeel een hogere koers heeft dan de echte waarde volgens Benjamin Graham. Op basis van deze methodes is het dus niet verstandig het aandeel te kopen, maar te wachten tot de koers rond de 40 dollar is.

Kanttekeningen bij de Benjamin Graham Formula

Er zijn natuurlijk een paar opmerkingen te plaatsen bij deze methodes. Ten eerste is de methode al lang geleden ontwikkeld (1962) en enkele jaren later geüpdate (1974) maar nog steeds was de beurs en de bedrijven toen anders dan nu. Daarnaast was Benjamin Graham een ‘value investor’ en betaalde dus liever niet teveel voor een aandeel. Daarom is deze berekening dan ook erg agressief in de waardering.

Als laatste is deze methode niet op ieder bedrijf toe te passen. Dit komt onder andere doordat het bedrijf een winst moet maken (EPS) omdat dit een belangrijk onderdeel van de formule is. Bedrijven die geen (of weinig) winst maken worden heel erg benadeeld door deze formule. Denk hierbij aan veel nieuwe techbedrijven die op de korte termijn alleen willen groeien en nu verlies lijden, allemaal voor marktaandeel en winst in de toekomst. Daarnaast kan je de formule voor deze techbedrijven niet toepassen omdat zij gekenmerkt zijn door enorme groeipercentages van soms wel honderden procenten per jaar. Omdat de formule dus al bijna 60 jaar oud is is hij niet berekend op dit soort jaarlijkse groei omdat dat toen ongekend was.

Er zijn natuurlijk andere manieren om dit soort bedrijven wel te waarderen. Deze methodes komen later in deze reeks voorbij en worden dan uitvoerig behandelt!

Benjamin Graham Number

De tweede methode die we in dit artikel gaan bekijken is het Benjamin Graham Number. Zoals gezegd is deze methodes nog simpeler dan de eerste en past hij op de achterkant van een bierviltje. De formule ziet er als volgt uit:

Benjamin Graham Number | Wikipedia

Benjamin Graham Number | Wikipedia

Een korte toelichting is hierbij van toepassing:

  • 22.5 = een combinatie van max. ‘P/E ratio’ van 15 en een ‘P/B ratio’ 1.5 (15*1,5=22,5)
  • Winst per aandeel (earnings per share = dividend in laatste boekjaar/12 maanden)
  • Boekwaarde per aandeel (book value per share = waarde per aandeel volgens jaarrekening)

De methode ziet er als volgt uit in Google Spreadsheet voor het aandeel Coca-Cola (#KO) met behulp van de plugins van Google Finance en Finbox.io

Waardering van Coca-Cola volgens de Benjamin Graham Number | Donderdag 31 januari 2019

Waardering van Coca-Cola volgens de Benjamin Graham Number | Donderdag 31 januari 2019

Bij deze methode kijkt Graham dus vooral naar de de gemiddelde winst per aandeel. We maken hierbij gebruik van het vorige boekjaar, het huidige boekjaar en de voorspelling voor het komende boekjaar. Deze drie samen vormen het gemiddelde dat we gebruiken in de formule voor een meer betrouwbaar beeld. Daarnaast maakt Graham gebruik van de boekwaarde per aandeel. Dit is de waarde die het bedrijf heeft volgens de jaarrekening gedeeld door het aantal aandelen. Deze kan dus afwijken van de waarde die de beurs het bedrijf toekent, oftewel de koers van het aandeel.

Aangezien de koers van het aandeel af kan wijken van de waarde volgens de jaarrekening wilde Graham nooit bedrijven met een ‘P/B ratio’ van 1.5. Dit houdt in dat een bedrijf dat op papier 100 miljoen waard is, op de beurs niet hoger gewaardeerd mag zijn dan 150 miljoen volgens Graham. Om dezelfde reden wilde hij een P/E ratio van maximaal 15 (prijs van een aandeel ten opzichte van de winst).

Door gebruik te maken van deze twee variabelen (gemiddelde winst per aandeel en de boekwaarde per aandeel) kunnen we de formule invullen. De uitkomst van het Benjamin Graham Number komt uit op een waardering van Coca-Cola van $ 12,42. Dat is bijna 75% lager dan de actuele koers. Het is volgens deze formule dus niet verstandig op dit moment dit aandeel te kopen, omdat het overgewaardeerd is volgens Graham.

Kanttekeningen bij het Benjamin Graham Number

Net zoals bij de Benjamin Graham Formule zijn bij deze methode enkele kanttekeningen te plaatsen. Ten eerste kunnen we alleen bedrijven die winst maken meenemen in deze methode. Bedrijven zonder winst hebben namelijk geen EPS en dat is een benodigd gegeven in deze formule. Daarnaast houdt deze methode, in tegenstelling tot de Benjamin Graham Formule, geen rekening met groei. De formule kijkt namelijk alleen naar winsten per aandeel en de actuele boekwaarde.

Ook deze methode is al ouder en dan zorgt er ook weer voor dat wederom techbedrijven niet gewaardeerd kunnen worden met deze methode. Dat komt omdat gekeken wordt naar de boekwaarde. Dit is de waarde die het bedrijf heeft, bijvoorbeeld door haar activa. Veel moderne bedrijven hebben weinig activa omdat hun onderscheidend vermogen juist in aanbod en software zit. Denk hierbij aan Netflix dat slechts enkele kantoren bezit maar bijvoorbeeld geen servers heeft omdat Netflix deze huurt bij Amazon en dus ook de infrastructuur voor haar diensten niet aan hoeft te leggen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Shell dat veel activa heeft zoals tankstations, schepen, vrachtwagens, platformen en olieraffinaderijen. Omdat techbedrijven dus weinig activa bezitten is hun boekwaarde laag waardoor de niet voldoen aan de eisen van Graham om in deze methode te worden meegenomen.

Conclusie

De methodes van Benjamin Graham worden bijna 60 jaar later nog steeds gebruikt bij het waarderen van aandelen. Zeker als je snel tot een waardering wilt komen. Hierbij moet wel rekening worden gehouden dat de methodes niet van toepassing zijn op sommige bedrijven van deze tijd, zoals veel techbedrijven. Dit komt omdat zijn relatief weinig activa hebben, enorme groei doormaken en vaak geen winst maken maar juist veel verlies. Het is dus beter om deze methode te gebruiken voor de wat meer traditionele bedrijven. De grote namen in volgroeide markten zoals Nestle, Ford of Heineken.